Flits 4 - Online

Leren lezen als proces

De vaardigheid lezen als proces

In Leren lezen vanuit een taakanalytisch model heeft u gelezen hoe het leren lezen is verdeeld in kleine stapjes die leiden naar de de vaardigheid lezen. Maar dit model is niet volledig.
Een geoefende lezer is niet iemand die een tekst leest door steeds razendsnel de elementaire leeshandeling uit te voeren. De elementaire leeshandeling is de basis, maar daarna start een proces dat niet of moeilijk in stapjes is te beschrijven. De leerling gaat dan langzamerhand steeds grotere gehelen in een keer herkennen en vooral de kennis van de Nederlands taal ondersteunt en versterkt dan het leesproces. Deze kennis van de taal is vaak impliciet aanwezig, vooral bij jonge kinderen.

Als een geoefende lezer de zin "Na school gaan de kinderen naar ..." leest, dan verwacht de lezer op basis van de inhoud het woord "huis". De lezer hoeft dit nu alleen nog maar globaal te controleren. Een goede woordenschat gaat nu ook een grote rol spelen.

Ook op basis van de syntaxis van zinnen verwacht een geoefende lezer een bepaald verloop van een zin en deze verwachting geeft steun en snelheid in het leesproces. Zelfs de opbouw van woorden kan de lezer helpen. Woorden die eindigen op -lijk geven een andere verwachting dan woorden die eindigen op -heid.
Veel fouten die geoefende lezers maken zijn vaak te verklaren vanuit het bovenstaande model. U leest bijvoorbeeld vaak over fouten in een tekst heen omdat het woord of de zin anders niet "klopt".

Dr. Dirk J. Bakker, professor-emeritus aan de Vrije Universiteit Amsterdam, heeft onder andere onderzoek gedaan naar kinderen met dyslexie die bijzonder traag, maar maar nauwkeurig lezen. De leerling kent de elementaire leeshandeling en past deze goed toe, maar het lezen als proces komt niet op gang. Bakker stelt voor om deze kinderen oefeningen te geven waarbij de kinderen min of meer gedwongen worden om meer globaal en "taliger" te gaan lezen.

Welke oefeningen stimuleren het proces van leren lezen?

Flits 4 kent een aantal flitstechnieken die de leerlingen uitdagen om meer globaal te lezen:

1. Het gehele woord/zin;
Denk hierbij ook aan een korte flitsduur en het flitsen van zinnen.
2. Half;
3. Alleen de medeklinkers;
4. Leesversneller.

Voorbeeld van "Half":

Voorbeeld van "Alleen de medeklinkers": Hierbij wordt de thematische lijst "Wat doe ik op school gebruikt?" Flits doet nu een beroep op context.

Terug